آشنایی با رشته علم اطلاعات و دانش شناسی

 | تاریخ ارسال: 1402/9/28 | 
علم اطلاعات و دانش‌شناسی نام یک رشته دانشگاهی در ایران است که از ۱۹ شهریور ۱۳۹۱ از عنوان رشته کتابداری و اطلاع‌رسانی به عنوان جدید (علم اطلاعات و دانش شناسی) تغییر نام یافت. در دنیا این رشته اغلب در آی اسکول‌ها (Information Schools) و در قالب رشته‌ها و گرایش‌های مختلفی از جمله علوم اطلاعات، نظام‌های اطلاعاتی، مطالعات اطلاعات، مدیریت اطلاعات و آرشیو ارائه می‌شود. در ایران نیز گروه‌های آموزشی مختلفی در دانشگاه‌های معتبر این رشته را ارائه می‌کنند. برخی از این دانشگاهها عبارتند از:
- دانشگاه تهران
- دانشگاه خوارزمی
- دانشگاه تربیت مدرس
- دانشگاه علامه طباطبایی
- دانشگاه شهید چمران اهواز
- دانشگاه فردوسی مشهد

همچنین گرایش‌های مختلفی برای این رشته در مقاطع مختلف تحصیلی وجود دارد. از جمله: مدیریت اطلاعات و دانش، بازیابی اطلاعات و دانش، کتابخانه‌های دیجیتال، علم‌سنجی، اقتصاد اطلاعات، مطالعات آرشیوی، مدیریت و سازماندهی نسخه‌های خطی، کتابخانه‌های عمومی و دانشگاهی و مانند آنها.
رشته علم اطلاعات و دانش‌شناسی، به مدیریت اطلاعات و دانش می‌پردازد. اصلی‌ترین فرایندهای این رشته، شناسایی، انتخاب، فراهم‌آوری، سازماندهی و اشاعه منابع اطلاعاتی است. هدف نهایی این کار، حرکت دادن جامعه به سمت دانایی‌محوری و استفاده مداوم از اطلاعات و دانش در ارکان مختلف اجتماع است. رسیدن به این هدف در رشته علم اطلاعات و دانش‌شناسی با فراهم کردن دسترسی افراد و سازمان‌ها به اطلاعات درست و مناسب، با بهره‌گیری از اصول تخصصی و حرفه‌ای با روش‌های روزآمد محقق می‌شود. از دیگر اهداف این رشته دانشگاهی آموزش افراد برای دستیابی و استفاده از اطلاعات در جهت بهبود خود و جامعه و تبدیل آنها به یادگیرندگان مادام‌العمر در عصر اطلاعات و ارتباطات است.
 
دانش‌آموختگان این رشته معمولاً در محیط‌های زیر مشغول به فعالیت می‌شوند:
  • انواع کتابخانه‌ها (کتابخانه ملی، کتابخانه‌های دانشگاهی، کتابخانه‌های تخصصی، کتابخانه‌های عمومی، کتابخانه‌های پزشکی، کتابخانه‌های آموزشگاهی)؛
  • آرشیوها و مراکز اسناد؛
  • سازمان‌های پژوهشی؛
  • بخش‌های علم‌سنجی دانشگاه‌ها و سازمان‌ها؛
  • دفاتر نشریات علمی؛
  • واحدهای مدیریت دانش سازمان‌ها؛
  • مراکز مشاوره اطلاعاتی؛
  • بخش خصوصی (شرکت‌های نرم‌افزاری و شرکت‌ها و سازمان‌های تجاری).

برای آشنایی بیشتر با رشته علم اطلاعات و دانش شناسی کتاب زیر را بخوانید:

گذری و نظری بر گذشته، حال و آینده کتابداری و اطلاع‌رسانی در ایران: نگاهی به شکل‌گیری دستاوردها و چالش‌های توسعه علم اطلاعات و دانش‌شناسی نوشته: رحمت الله فتاحی، رضا رجبعلی بگلو و سمیه سادات آخشیک
 

دفعات مشاهده: 192 بار   |   دفعات چاپ: 9 بار   |   دفعات ارسال به دیگران: 0 بار   |   0 نظر