فرهنگ واژگان

 | تاریخ ارسال: 1394/11/5 | 

گستردگی و شدت مخاطرات محیطی اعم از مخاطرات طبیعی و انسانی به حدی است که تنها در سال 2000 میلادی که سال بلایا شناسانده شد، بالغ بر 850 مخاطره و بلای شدید در جهان روی داده و بالغ بر 100 میلیارد دلار ضرر اقتصادی و 22/6 میلیارد دلار ضرر بیمه‌ای بر ساکنان زمین تحمیل شده است. یا در چهل سال اخیر بیش از 1/5 میلیون نفر در اثر بلایا و مخاطرات محیطی جان خود را از دست داده و بیشتر این تلفات از کشورهای کمتر توسعه یافته بوده است.شکی نیست مخاطرات محیطی تقریبا دائمی هستند و دانش بشر برای کاهش خسارات و تلفات و یا پیش بینی همه بلایا هنوز کافی نیست. در سال 2004 میلادی، مجددا سال بلایا نامیده شد. همه این‌ها بیانگر لزوم توجه روز افزون به جهان ما و مخاطرات محیطی است که از سونامی و مخاطرات اقلیمی سواحل ژاپن و جنوب شرقی آسیا گرفته تا زلزله‌ها و سیلاب‌های هندوستان و ایران، از خشکسالی‌های دریاچه‌ها در آسیای مرکزی گرفته تا بحران‌ها و منازعات انسانی خاورمیانه، از فقر و نابرابری و تغذیه نامناسب در افریقا گرفته تا طوفان‌های اروپا و اتش سوزی جنگل‌های امریکا تقریبا همه ساله در حال روی دادن هست. زمین با چالش‌های جدی روبروست و توجه جدی می‌طلبد.

کشور ایران نیز سرزمین کم مخاطره به شمار نمی‌رود. تقریبا زلزله‌های مخرب دائما مناطق کشور را تهدید می‌کند و زلزله‌های ویرلانگر، سیلاب‌های متناوب، آلودگی هوا، ترافیک و ازدحام جمعیت برخی شهرها، مسکن نامناسب ، خشکسالی، کم آبی و شکل گیری سکونتگاه‌های غیر رسمی در ایران پدیده‌های عمومی، عادی و شناخته شده تلقی می‌شود. پر واضح است که پرداختن به علل، پیامدها، پراکندگی و تبیین روش‌های کاهش بلایا و مخاطرات محیطی اجتناب ناپذیر است و عدم شناخت و برنامه ریزی دقیق، آینده سختی را ترسیم و هشدارهای جدی فراروی متخصصان و برنامه ریزان قرار می‌دهد. بنابر چنین ضرورت‌هایی، قطب تحلیل فضایی مخاطرات محیطی، در دومین دوره فعالیت پنج ساله و به ویژه با تاسیس دانشکده علوم جغرافیایی بر تولید و تدوین و انتشار اثر جامع و مرجع که در برگیرنده موضوعات و محورهای فعالیت قطب علمی و البته در زمینه مخاطرات محیطی باشد، به نام فرهنگ واژگان مخاطرات محیطی اهتمام ورزیده است.
برای تالیف و تدوین فرهنگ واژگان مخاطرات محیطی نخست گروه واژه گزینی، بالغ بر سیصد مدخل از 1000مدخله اولیه را بررسی و جهت سفارش تالیف در قالب مقاله گزینش نموده است.سپس، به تدریج و به پیشنهاد شورای علمی، سفارش مقالات به محققان و صاحبنظران بنابر شیوه نامه نگارش مقالات صورت گرفت و حدود یکصد و پنجاه مقاله برای تالیف در مرحله اول سفارش شد و البته مقرر گردید سفارش سایر مدخل‌ها در مرحله دوم پس از انتشار اثر حاضر انجام شود. از این رو جلد اول فرهنگ مخاطرات محیطی مشتمل بر 75 مقاله را در دسترس همگان به ویژه دانشجویان قرار دهد و با تولید و تدوین سایر مقالات، مجموعه کامل شده این فرهنگ را در آینده منتشر کند.فرهنگ واژگان مخاطرات محیطی شامل مجموعه ای از مقالات در موضوعات مختلف درباره مخاطرات محیطی جهان و ایران است. در این زمینه موضوعاتی مانند آتش سوزی ها، مخاطرات آب و هوایی، مخاطرات اجتماعی و مسکن، مخاطرات شهری و روستایی، مخاطرات بیابان ها و مخاطرات ژئومرفولوژی، مخاطرات فرسایش، زلزله و آتش فشان و نظائر آن در قالب تدوین مقالات موجز و جامع زیر نظر داکتر علیجانی استاد دانشکده علوم جغرافیایی دانشگاه خوارزمی تالیف و تدوین شده است.
فرهنگ واژگان مخاطرات محیطی نخستین اثر جامع دائره المعارف گونه در ایران است که با تلاش مجموعه ای از مولفان در دانشگاه خوارزمی و سایر اساتید دانشگاهها تالیف شده است. در جلد نخست این اثر حدود 50 استاد دانشگاه به صورت مستقیم و غیر مستقیم همکاری مشترک داشته و به تولید این اثر اهتمام ورزیده اند. مقالات آتش سوزی جنگل ها اثر محمد سلیقه، آتشفشان.اثر عزت اله قنواتی، آلودگی هوا اثر دکتر علی اکبری بیدختی، ارزیابی اثرات زیست محیطی اثر فرزانه ساسانپور، اسکان غیررسمی اثر موسی کمانرودی، بافت فرسوده اثر علی شماعی، بحران اثر وحید ریاحی، بنیاد مسکن انقلاب اسلامی اثر فرهاد عزیزپور، بیابان اثر امیر کرم، پایداری و توسعه پایداراثر سیمین تولایی، پیری جمعیت اثر طهمورث بهروزی نیا،تحلیل فضایی و جغرافیا اثر بهلول علیجانی، توسعه انسانی اثر حمید جلالیان، زمین لرزه و فرسایش اثرمنیژه قهرودی تالی، زوال شهری اثر احمد زنگانه، عدالت اجتماعی و فقر اثر حسن افراخته و پیمان کیوتو اثر مراد کاویانی راد از مقالات مهم جلد نخست فرهنگ واژگان مخاطرات محیطی به شمار می رود. این اثر در 350 صفحه در 2 ستون به صورت رحلی در انتشارات جهاد دانشگاهی دانشگاه خوارزمی در زمستان 1392 منتشر شده است.

دفعات مشاهده: 15796 بار   |   دفعات چاپ: 1100 بار   |   دفعات ارسال به دیگران: 0 بار   |   0 نظر